Yeryüzünün yalnızca belirli bölgelerinde yayılış gösteren (yaşam alanı belirli bir bölgeyle sınırlı) canlı tür ya da cinslerine endemik denir. Endemikler, iklim değişmelerinde ve izolasyon koşullarında oluşur. Daha önce geniş alanlara yayılmış bir tür, iklim değişimi sonucu, ekolojik özelliklerine uygun belli bir yere çekilerek yaşamını sürdürür.

Endemik, alanları belirli bir ülke veya bölgeye ait, yerel, ender ve çok ender bulunan türlerdir. Latince endemos (indigenous) kelimesinden gelir ve “yerli” anlamında kullanılır. Endemik alan; bir ada, bir yarımada veya bir dağ olabileceği gibi birkaç metrekarelik alanlar da olabilir.

Türkiye coğrafi konumu, iklim ve bitki çeşitliliği, tarımsal potansiyeli, geniş yüz ölçümü sayesinde tıbbi ve aromatik bitkiler ticaretinde önde gelen ülkelerden biridir. Türkiye’nin bu önemi; gelişmiş ülkelerdeki yerleşmiş bitkisel ilaç, bitki kimyasalları, gıda ve katkı maddeleri, kozmetik ve parfümeri sanayilerinin girdisini oluşturan pek çok bitkisel ürünü veren bitkilerin ülkemiz florasında bulunmasından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla bu bitkiler çoğunlukla doğadan toplanarak pazarlanmaktadır.

Hatay ve çevresi; iklimi, coğrafi özellikleri ve insan dokusuyla ayrı bir hazinedir. Dağ, ova, ırmak, deniz ekseninde oluşan rüzgarlar, iklim koşulları ve doğal sirkülasyon, bölgede çok sayıda bitki türünün doğal olarak yetişmesine imkan sağlar. Ülkemizde bulunan yaklaşık 10000 bitki türünün 3300 kadarı endemik, Hatay’da ise 2000’den fazla tespit edilen bitki türünden 300 kadarı endemik bitkiden oluşuyor.Hatay’da yayılış gösteren endemik tıbbi ve aromatik bitkilerin tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Familya bazında Lamiacae (9) ve Asteraceae (5) familyaları öne çıkarken; cins bazında da Salvia (4) ve Centaurea (3) cinsleri dikkat çekmektedir.

180’nin üzerinde bitki türü ilk kez Hatay ilinden toplanıp bilim dünyasına tanıtılmıştır. (Kayıkçı)

Yöre halkı tarafından kullanılan bu bitkilerin kullanım amaçları, kullanılan kısımları ve kullanım şekilleri hakkında detaylı bilgiler toplanmıştır. Elde edilen bilgiler doğrultusunda bu bitkilerin en çok toprak üstü kısımları özellikle de çiçekli kısımlarından yararlanıldığı görülmüştür. Hastalıklar bazında değerlendirildiğinde ise, en çok solunum sistemi hastalıkları, metabolizmal rahatsızlıklar ve cilt hastalıklarına karşı kullanımlar yaygındır. Ayrıca ilgili literatür desteğiyle birçok endemik taksonun potansiyel antimikrobiyal ve antioksidan etkilerinden yararlanıldığı görülmüştür.

Hatay’ın ve ülkemizin doğal gizli hazineleri olan bu endemik taksonların korunması ve sürdürülebilir şekilde yararlanılması yönünde öneriler sunulmuş ve bu durum detaylı olarak ele alınmıştır. Hatay ilinde yayılış gösteren 157 bitki türünün nesli tehlike altındadır (Kayıkçı).

Tarihi ve kültürel zenginliği yanında hoşgörü kenti Hatay doğal güzellikleriyle de önemli bir yere sahiptir.